تحلیل رفتار متقابل چیست
تحلیل رفتار متقابل به زبان ساده و اینکه چطور با بررسی تئوری تحلیل رفتار متقابل می توانیم به وجوح درون خود پی ببریم. در ادامه سلسله مباحث مسیر رشد این بار به بررسی تحلیل رفتار متقابل می پردازیم.
Psychology
تحلیل رفتار متقابل چیست
تحلیل رفتار متقابل یک تئوری در حوزه روانشناسی است که توسط اریک برن بین سالهای 1910 تا 1970 ابداع شده است.
ثمره این تئوری حل مشکلات احساسی و رفتاری انسانها است و به علت کارامدی این تئوری بعدها در حوزه های روان کاوی،مدیریت،جامعه شناسی و توسعه اموزشی و سازمانی مورد استفاده قرارگرفت.
یکی از بزرگترین مزایای این تئوری اجتناب از مفاهیم پیچیده در حوزه روانشناسی است و اینکه نظریات به گونه ای است که کاملا می توانید انها را تجربه و مشاهده کنید.
در مطلب قبل گفتیم که بسیاری از رفتارهای انسان که شخصیت ان راشکل می دهد برگرفته از ضمیر ناخوداگاه است و این ضمیر ناخوداگاه مربوط به هشت سال اول زندگی انسان است پس باید هشت سال اول زندگی خودرا تجزیه و تحلیل کنیم تا بتوانیم نقایص شخصیتی خود را پیدا کنیم.
در نتیجه برای بررسی اسیب های روانی که تا هشت سالگی دیده ایم نیاز به یک ابزار داریم و تئوری تحلیل رفتار متقابل ابزاری بسیار کارامد برای بررسی اسیب های دوران کودکی ما است.
درنتیجه این موضوع برای ما روشن میکند که علت رفتار ما چیست و چطور باید مشکلات را رفع کرد.
روش تحلیل رفتار متقابل به ما نشان میدهد که برداشت ما از دنیای پیرامون خود چیست یعنی با چه عینکی به دنیا نگاه می کنیم که مسلما نوع نگاه ما بسیاری از رفتارها و شخصیت ما را می سازد.
چهار نگاه ما به دنیا
من بد هستم و بقیه انسانها خوب هستند (ایجاد اختلال شخصیتی)
من خوبم و بقیه انسانها بد هستند (ایجاد اختلال شخصیتی)
من بد هستم و دیگران هم بد هستند (ایجاد اختلال شخصیتی)
من خوبم و دیگران هم خوب هستند (نقطه مطلوب برای هر انسان)
تحلیل رفتار متقابل به ما نشان می دهد که چطور ما در کودکی به واسطه اتفاقات منفی زیادی که تا هشت سالگی داشتیم به یکی از باورهای بالا رسیدیم و این باور در ضمیر ناخوداگاه ما جای گرفته که حتی ما از وجود این باور ها اطلاعی نداریم ولی بر طبق انها رفتار می کنیم.
البته یکی از اهداف تئوری اریک برن جایگزینی سه باور اشتباه اول با باور چهارم است.
باور چهارم که بیان می کند من خوبم و تو هم خوبی باید نگاه همه ما به این دنیا باشد تا ببینیم که چقدر در نوع رفتار و شخصیت ما تاثیر می گذارد.
ریشه باورها،حالات روانی و رفتار ما کجاست
برای اینکه بدانیم که ریشه این نگاه ما به دنیا چیست و یا اینکه چرا در این لحظه این چنین فکر ورفتاری را می کنیم باید به قسمت مهم در تحلیل رفتار متقابل رجوع کنیم.
اریک برن در تحلیل رفتار متقابل مغز انسان را به سه بخش انتزاعی تقسیم می کند.
والد
بالغ
کودک
این سه بخش انتزاعی مغز برداشتهای انسان از دنیای پیرامون خودرا تشکیل داده است که طبق این برداشت ها باور انسان ایجاد شده و همچنین طبق همین باورها رفتارایجاد می شودتا اینکه در نهایت مجموعه رفتارهای انسان شخصیت کنونی ان را شکل می دهد.
به طور خلاصه
در تحلیل رفتار متقابل باید و نباید، خوب و بد بودن کارها که در کودکی از والدین و اطرافیان درجه یک خود گرفتیم را میتوانیم مرتبط با بالغ بدانیم.
برداشت های ناقص و احساسی که در کودکی از درک دنیا داشتیم را در قسمت کودک باید پیدا کنیم.
تغییر باورهای اشتباه که بعد از هشت سالگی با ایجاد و پرورش عقل و منطق به وجود می اید را می توانیم مرتبط با قسمت بالغ بدانیم.
مطلب قبلی… اسیب های دوران کودکی
مطلب بعدی… تعاریف مهم در تحلیل رفتار متقابل
